2
Radę Międzynarodowych Standardów Etycznych
dla Księgowych (“Kodeks IESBA”) przyjętym
uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają
zastosowanie do naszego badania sprawozdań
finansowych w Polsce. Wypełniliśmy nasze inne
obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i
Kodeksem IESBA. W trakcie przeprowadzania
badania kluczowy biegły rewident oraz firma
audytorska pozostali niezależni od Spółki
zgodnie z wymogami niezależności określonymi
w Ustawie o biegłych rewidentach oraz w
Rozporządzeniu UE.
Nasze podejście do badania
•
Istotność ogólna przyjęta do badania została określona na poziomie
4 648 tys. zł, co stanowi 1% sumy aktywów ustalonej na etapie
planowania.
•
Przeprowadziliśmy badanie rocznego sprawozdania finansowego
Spółki za okres zakończony 31 grudnia 2020 r.
•
Odpisy aktualizujące należności z tytułu udzielonych pożyczek oraz
wartość posiadanych udziałów i akcji w jednostkach zależnych
Zaprojektowaliśmy nasze badanie ustalając
istotność i oceniając ryzyko istotnego
zniekształcenia sprawozdania finansowego. W
szczególności rozważyliśmy gdzie Zarząd Spółki
dokonał subiektywnych osądów; na przykład w
odniesieniu do znaczących szacunków
księgowych, które wymagały przyjęcia założeń
oraz rozważenia wystąpienia przyszłych zdarzeń,
które z natury są niepewne. Odnieśliśmy się
również do ryzyka obejścia przez Zarząd kontroli
wewnętrznej, w tym – wśród innych spraw –
rozważyliśmy czy wystąpiły dowody na
stronniczość Zarządu, która stanowiłaby ryzyko
istotnego zniekształcenia spowodowanego
oszustwem.
Na zakres naszego badania miał wpływ przyjęty
poziom istotności. Badanie zaprojektowane
zostało w celu uzyskania racjonalnej pewności
czy sprawozdanie finansowe jako całość nie
zawiera istotnego zniekształcenia.
Zniekształcenia mogą powstać na skutek
oszustwa lub błędu. Zniekształcenia są uważane
za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że
pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na
decyzje ekonomiczne użytkowników podjęte na
podstawie sprawozdania finansowego.
Na podstawie naszego zawodowego osądu
ustaliliśmy progi ilościowe dla istotności, w tym
ogólną istotność w odniesieniu do sprawozdania
finansowego jako całości, którą przedstawiamy
poniżej. Progi te, wraz z czynnikami jakościowymi
umożliwiły nam określenie zakresu naszego
badania oraz rodzaj, czas i zasięg procedur
badania, a także ocenę wpływu zniekształceń,
zarówno indywidualnie, jak i łącznie na
sprawozdanie finansowe jako całość.
3
4 648 tys. zł (w 2019 r. 5 147 tys. zł)
1% sumy aktywów Spółki ustalonych na etapie procedur
planowania badania. Ponowna ocena istotności ogólnej w trakcie
procesu badania nie wykazała konieczności jej aktualizacji ze
względu na brak znaczącego wpływu na program badania.
Uzasadnienie przyjętej
podstawy
Przyjęliśmy sumę aktywów jako podstawę określenia istotności,
ponieważ wartość aktywów – w głównej mierze inwestycji w spółki
zależne – jest, naszym zdaniem, wskaźnikiem powszechnie
używanym do oceny działalności spółki holdingowej przez
użytkowników sprawozdań finansowych. Suma aktywów jest
również jednym z ogólnie przyjętych wskaźników odniesienia.
Istotność przyjęliśmy na poziomie 1%, ponieważ na podstawie
naszego profesjonalnego osądu mieści się on w zakresie
akceptowalnych progów ilościowych dla istotności.
Uzgodniliśmy z Komitetem Audytu Spółki, że
poinformujemy o zidentyfikowanych podczas
badania zniekształceniach sprawozdania
finansowego o wartości większej niż 232 tys. zł, a
także zniekształceniach poniżej tej kwoty, jeżeli w
naszej ocenie byłoby to uzasadnione ze
względów na czynniki jakościowe.
Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które
według naszego zawodowego osądu były
najbardziej znaczące podczas naszego badania
sprawozdania finansowego za bieżący okres.
Obejmują one najbardziej znaczące ocenione
rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym
ocenione rodzaje ryzyka istotnego
zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do
spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego
badania sprawozdania finansowego jako całości
oraz przy formułowaniu naszej opinii. Nie
wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Jak nasze badanie odniosło się do tej sprawy
Odpisy aktualizujące należności z tytułu
udzielonych pożyczek oraz wartość posiadanych
udziałów i akcji w jednostkach zależnych i
stowarzyszonych
W jednostkowym sprawozdaniu finansowym na
31 grudnia 2020 r. wykazano posiadane udziały
i akcje w jednostkach zależnych i
stowarzyszonych w kwocie 389,3 mln zł, a saldo
należności z tytułu pożyczek wynosiło 64,6 mln
zł. W badanym roku Spółka ujęła odpis z tytułu
utraty wartości w odniesieniu do wartości
inwestycji w Domodi Sp. z o.o. w kwocie 33,4
mln zł. Ujawnienia przedstawiono w nocie 11 do
sprawozdania finansowego.
Prawidłowe ustalenie odpisu aktualizującego
należności z tytułu pożyczek i udziałów jest
obszarem wymagającym istotnych szacunków
Zarządu. Ustalenie kwoty odpisu z tytułu
oczekiwanych strat kredytowych w odniesieniu
Nasze procedury badania obejmowały w
szczególności:
•
zrozumienie i ocenę procesu kalkulacji odpisów
z tytułu utraty wartości należności z tytułu
udzielonych pożyczek zgodnie z modelem
oczekiwanych strat kredytowych;
•
zrozumienie i ocenę procesu identyfikacji przez
Zarząd przesłanek utraty wartości inwestycji w
jednostki zależne oraz dokonanie krytycznej
oceny istnienia przesłanek utraty wartości dla
tych inwestycji;
•
analizę wykonanych przez Zarząd kalkulacji
odpisów z tytułu utraty wartości, w
szczególności: (a) przeanalizowaliśmy
prognozy dotyczące przyszłych przepływów
pieniężnych z działalności operacyjnej spółek
zależnych, (b) rozważyliśmy zasadność
przyjętych założeń w oparciu o naszą wiedzę,
4
do należności z tytułu udzielonych pożyczek i
wartości odzyskiwalnej udziałów w jednostkach
zależnych wymaga od Zarządu oszacowania
między innymi oczekiwanych przyszłych
przepływów pieniężnych z działalności
operacyjnej. Wykorzystanie różnych technik
wyceny oraz różnych założeń może skutkować
osiągnięciem istotnie odmiennych szacunków
odpisów aktualizujących wartość udzielonych
pożyczek oraz wartości inwestycji w jednostki
zależne.
Metodyka tworzenia odpisu aktualizującego
została opisana w politykach rachunkowości w
nocie 2 do sprawozdania finansowego.
Metodologia wyliczenia odpisów z tytułu utraty
wartości pożyczek oparta jest o model
oczekiwanych strat kredytowych zgodnie z
MSSF9, natomiast udziały w jednostkach
zależnych testowane są na utratę wartości
zgodnie z MSR 36 poprzez wyliczenie wartości
odzyskiwalnej (na bazie zdyskontowanych
przepływów pieniężnych) w przypadku
wystąpienia przesłanek na utratę wartości.
Mając na uwadze nieodłączne ryzyko
niepewności związane z istotnymi szacunkami
dokonywanymi przez Zarząd uznaliśmy, że jest
to kluczowe zagadnienie dla naszego badania.
praktykę i doświadczenie oraz porównaliśmy
szacunki z dowodami zewnętrznymi jeśli były
dostępne, (c) zweryfikowaliśmy poprawność
matematyczną modeli użytych do
przeprowadzenia testów oraz wyliczenia
wysokości odpisów;
•
ocenę kompletności i prawidłowości ujawnień
na temat odpisów z tytułu oczekiwanych strat
kredytowych należności z tytułu pożyczek oraz
odpisów z tytułu utraty wartości inwestycji w
jednostki zależne.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej za sprawozdanie finansowe
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za
sporządzenie, na podstawie prawidłowo
prowadzonych ksiąg rachunkowych, rocznego
sprawozdania finansowego, które przedstawia
rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i
finansowej i wyniku finansowego Spółki zgodnie z
Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi
przez Unię Europejską, przyjętymi zasadami
(polityką) rachunkowości oraz z obowiązującymi
Spółkę przepisami prawa i statutem, a także za
kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd uważa za
niezbędną, aby umożliwić sporządzenie
sprawozdania finansowego niezawierającego
istotnego zniekształcenia spowodowanego
oszustwem lub błędem.
Sporządzając sprawozdanie finansowe Zarząd
Spółki jest odpowiedzialny za ocenę zdolności
Spółki do kontynuowania działalności,
ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, spraw
związanych z kontynuacją działalności oraz za
przyjęcie zasady kontynuacji działalności jako
podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji
kiedy Zarząd albo zamierza dokonać likwidacji
Spółki, albo zaniechać prowadzenia działalności
albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla
likwidacji lub zaniechania działalności.
Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej
są zobowiązani do zapewnienia, aby
sprawozdanie finansowe spełniało wymagania
przewidziane w Ustawie o rachunkowości.
Członkowie Rady Nadzorczej są odpowiedzialni
za nadzorowanie procesu sprawozdawczości
finansowej.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie sprawozdania finansowego
Naszymi celami są uzyskanie racjonalnej
pewności czy sprawozdanie finansowe jako
całość nie zawiera istotnego zniekształcenia
spowodowanego oszustwem lub błędem oraz
7
Ustawy o rachunkowości jako wyodrębnioną
część Łącznego Sprawozdania z działalności.
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych
dotyczących oświadczenia na temat informacji
niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek
zapewnienia na jego temat
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Oświadczenie na temat świadczenia usług
niebędących badaniem sprawozdania
finansowego
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i
przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące
badaniem sprawozdań finansowych, które
świadczyliśmy na rzecz Spółki i jej spółek
zależnych są zgodne z prawem i przepisami
obowiązującymi w Polsce oraz że nie
świadczyliśmy usług niebędących badaniem,
które są zakazane na mocy art. 5 ust.1
Rozporządzenia UE oraz art.136 Ustawy o
biegłych rewidentach.
Usługi niebędące badaniem sprawozdań
finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki
i jej spółek zależnych w badanym okresie zostały
wymienione w nocie 23 sprawozdania
finansowego.
Zostaliśmy wybrani po raz pierwszy do badania
rocznego sprawozdania finansowego Spółki
uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 30 kwietnia
2014 r. na podstawie Statutu Spółki oraz
ponownie uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 15
lutego 2016 r. oraz 25 marca 2019 r.
Sprawozdania finansowe Spółki badamy
nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego
zakończonego 31 grudnia 2014 r., to jest przez 7
kolejnych lat.
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie w imieniu PricewaterhouseCoopers Polska
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp.k., spółki wpisanej na listę firm audytorskich pod
numerem 144, którego rezultatem jest niniejsze sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Paweł
Wesołowski.
Warszawa, 29 marca 2021 r.